خبرنگاران نسل جنگ فرزندان امروز را با دوران دفاع مقدس آشنا نمایند - وبلاگ باران علم

به گزارش وبلاگ باران علم، تهران- خبرنگاران- معاون کاربردی سازی علوم انسانی و فرهنگی پژوهشگاه علوم انسانی گفت: دفاع مقدس مجموعه ای از مستندات است که روایت آنها به اشکال مختلف سبب شناخت نسل امروز از آن دوران می گردد و احتیاج است مسوولان و نسل جنگ تحمیلی، به این مهم توجه ویژه داشته باشند.

زهرا پارساپور روز آدینه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش وبلاگ باران علم با اشاره به برنامه های معاونت کاربردی سازی علوم انسانی و فرهنگی پژوهشگاه علوم انسانی در هفته دفاع مقدس گفت: پژوهشگاه علوم انسانی هر سال به مناسبت هفته دفاع مقدس مراسمی ویژه دارد و سعی دارد با نصب تصاویر و پخش سرودهای انقلابی و نمایشگاه عکس در فضای پژوهشگاه فعال باشد.

وی اضافه کرد: اما انتظار درستی که از پژوهشگاه می رود، انجام پژوهش در عرصه دفاع مقدس است در این زمینه نیز در سال های اخیر اقداماتی از جمله پژوهش هایی در حوزه نقد داستان و شعر دفاع مقدس و ادبیات پایداری اجرا شده و دانشنامه آزادگان نیز به تازگی با حضور وزیر علوم رونمایی شده است.

پارساپور گفت: در چند سال اخیر گروه ویژه ای در شورای آنالیز متون با عنوان ادبیات پایداری مشغول فعالیت شده و از جمله فعالیت های آنها نقد و آنالیز متون فراوریشده دانشگاهی مرتبط با دفاع مقدس و ادبیات پایداری است.

وی بیان کرد: برگزاری نشست های علمی متعدد در دانشگاه ها با حضور صاحب نظران حوزه ادبیات دفاع مقدس و نیز سرداران جنگ هشت ساله برگزار مقالات علمی پژوهشی متعددی نیز در این زمینه در مجلات پژوهشگاه منتشر شده است.

پارساپور در پاسخ به اینکه چگونه می توان آثار دفاع مقدس را حفظ کرد، گفت: زمانی که از حفظ آثار دفاع مقدس سخن می گوییم، باید توجه داشته باشیم که بخش قابل توجه این آثار، ارزش های مربوط به دفاع مقدس است. این بخش از آثار نه در فضای موزه ها یا در متن کتاب ها بلکه در متن جامعه و در رفتار و تفکر ما ظهور و بروز پیدا می نماید.

وی ادامه داد: اگر پیروز به حفظ آن ارزش ها از جمله ازخودگذشتگی، نوع دوستی، میهن دوستی، توجه به هویت دینی و ملی، غیرت، شجاعت، جوانمردی، رشادت و فرهنگ شهادت و ایثار شویم، یعنی در پاسداشت آثار و دستاوردهای دفاع مقدس پیروز بوده ایم در غیر این صورت حفاظت از ابزارها و آلات جنگی یا آثار شهدا، جنگ هشت ساله را در حد جنگ هایی که در تاریخ ملت ها اتفاق افتاده و گذشته، تنزل خواهد داد.

معاون پژوهشگاه علوم انسانی در پاسخ به اینکه نسل جدید به خوبی با رزمندگان، شهدا و آثار دفاع مقدس ارتباط برقرار نموده است، گفت: نسل جدید طبیعی است که برداشت و حس و حالی که نسل ما در جنگ داشت را نداشته باشد. آنها به وسیله روایات ما با جنگ آشنا می شوند و تکثر و تنوع روایات جنگ متناسب با تنوع و تکثر نگاه و بیان ما و تحلیل گران و هنرمندان خواهد بود.

مستندات هنری از جنگ موثرتر و ماندگارتر است

پارساپور شرح داد: منظور من از روایات جنگ مجموعه ای از مستندات متشکل از سه بخش است. نخست آثار موجود از آن دوره؛ از جمله آثار به جا مانده از جنگ و نیز گفتارها، نوشتارها و تصاویر کسانی که جنگ را تجربه کردند، دوم روایات هنری خلق شده در قالب های مختلف تصویری، متنی و گفتاری است و سوم آنچه نسل جدید در واقعیت از عملکرد نسل جنگ در فضای امروز جامعه مشاهده می نمایند. این سه مجموعه روایت تصویری از جنگ را در ذهن نسل امروز شکل می دهد.

عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی توضیح داد: اکنون برای پاسخ به پرسش شما مبنی بر چگونگی ارتباط نسل امروز با جنگ گذشته، باید روایات موجود را در سه عرصه مستندات، آثار هنری و فضای ارزشی حاکم بر عملکرد امروز خودمان ملاحظه کنیم تا بتوانیم قضاوت درستی درباره نگاه نسل امروز داشته باشیم.

پارساپور ادامه داد: از خود بپرسیم که روایات امروز ما از جنگ چگونه است. از خود بپرسیم که تا به امروز چقدر درباره جنگ آثار ادبی و هنری فاخر فراوری کردیم. به تازگی رهبری در سخنان خود روی فراوری متون خوب و فاخر تاکید نمودند. متونی که سینما و تئاتر از آن تغذیه نمایند. باید ببینیم در این زمینه چه کارهایی انجام داده ایم.

وی تاکید نمود: بی شک تصاویری که به وسیله هنر در ذهن نسل امروز شکل می گیرد، موثرتر و ماندگارتر است و در آخر از خود بپرسیم که کدام یک از خلقیات و روحیاتی را که ما در هشت سال دفاع مقدس داشتیم، توانسته ایم حفظ کنیم آنگاه در مورد نگاه نسل جدید به جنگ قضاوت کنیم.

نقش دانشگاهیان در جنگ اقتصادی و تحریمی امروز

پارساپور در پاسخ به اینکه در آن موقع که جنگ نظامی بود، شما و مردم چه کارهایی انجام می دادید و حالا که در جنگ تحریمی و اقتصادی به سر می بریم، دشمن چه حربه هایی را در پیش گرفته است و باید در مقابل آن چه واکنشی نشان دهیم، شرح داد: در زمان جنگ هشت ساله ما بیشترین همدلی و همیاری و از خودگذشتگی را در تاریخ انقلاب بلکه تاریخ معاصر ایران شاهد بودیم.

وی ادامه داد: حماسه آفرینی ملت تنها در جبهه نبود بلکه به عنوان کسی که در پشت جبهه ها شاهد رفتار، تفکر و احساسات مردان و زنان بود باید عرض کنم که آنقدر زیبایی و عشق و شور در جامعه موج می زد که زشتی، خشونت و سختی جنگ را کمتر حس می کردیم. از حمایت های اقتصادی و ارسال یاری های متنوع به جبهه گرفته تا تقویت روحیه رزمندگان و خانواده های آنها به اشکال گوناگون. شکوه صحنه هایی که از بدرقه رزمندگان توسط همسران، مادران و خواهران آنها خلق می شد، از صحنه هایی که فرزندان این میهن در جبهه خلق می کردند، کمتر نبود.

پارساپور گفت: تصور من این است که حجم روایات ما از جنگ بیشتر معطوف به خط مقدم و فداکاری رزمندگان است و حماسه آفرینی های پشت جبهه را کمتر روایت کردیم اما درباره جنگ تحمیلی امروز که در عرصه اقتصادی شکل گرفته است، خط مقدمی وجود ندارد و همه ایران و فرزندان ایران را در این نبرد نابرابر درگیر می بینیم این جنگ بسیار جدی است.

وی ادامه داد: رویارویی مستقیم ما با ابرقدرتی مثل آمریکا در عرصه جهانی احتیاج به استراتژی های دقیق سیاسی اقتصادی و نظامی دارد. طراحان عملیات ما در این جنگ ناجوانمردانه با دشمن بدون شک طیفی از عالمان، دانشگاهیان، سیاستمداران و نظامیان هستند. بدون شک بدون مدد جستن از دانشگاه و تخصص دانشگاهیان مقابله با این آسیب ها ممکن نیست.

پارسا پور توضیح داد: وزارت علوم با متنوع سازی فعالیت اعضای هیات علمی و تعریف فعالیت های جدید مرتبط با فضا و احتیاجهای امروز ایران می تواند این انرژی و پتانسیل ارزشمند را به یاری بگیرد. تشخیص اولویت های امروز و اقدام در جهت کاهش آسیب ها لازمه تحقق مسوولیت اجتماعی آموزش عالی است.

وی ادامه داد: همه می دانیم این نبرد زخم های عمیقی بر تن جامعه به ویژه اقشار کم درآمد ما ایجاد نموده است. زخم هایی که از حوزه اقتصاد به حوزه مسائل اجتماعی، فرهنگی و روانی گسترش پیدا نموده و همه می دانیم که این جنگ اقتصادی مثل جنگ هشت ساله تحمیلی است و چاره ای جز مقاومت و بازگرداندن حریف به میز مذاکره نداریم و البته لازمه این مقاومت مردم اعتماد به مسوولان و دست اندرکاران امور است. اعتمادی که با هرگونه فساد و رانت بر آن خدشه وارد می شود و تحمل فقر و گرانی و فشار را دو چندان می سازد.

احتیاج به نگاه واقع بینانه به مسائل کلان کشور داریم

معاون کاربردی سازی علوم انسانی در مورد نقش دانشجویان و اساتید در اوضاع کنونی کشور گفت: فضای امروز ایران علاوه بر مسائل اقتصادی تحمیل شده، با مسائل اجتماعی و فرهنگی روبه رو است که البته بخشی از آن باز به همین مسائل اقتصادی برمی شود.

وی ادامه داد: مسائل فرهنگی، اجتماعی، روانی و اخیراً مشکل در حوزه سلامت وضعیتی را به وجود آورده که شاید در هشت سال دفاع مقدس شاهد چنین وضعیتی نبودیم یا بسیار کم رنگ تر بود. مقابله با این مسائل در گستره ای به وسعت کشور احتیاج به تخصص تعهد و مسوولیت اجتماعی و همان خلق و خوی ایثارگرانه حاکم بر هشت سال جنگ تحمیلی از سوی دانشگاه و دانشگاهیان و البته عزم جدی از سوی مسوولان و دولت مردان دارد.

پارساپور بیان کرد: نگاه واقع بینانه به مسائل کلان جامعه و پرهیز از نگاه تقلیل گرایانه به حوزه فرهنگ و جامعه، لازمه گام نهادن در جهت حل این مسائل است. به نظر من در سال های اخیر دانشگاه و دانشگاهیان با طرح شعارهایی همچون مسوولیت اجتماعی دانشگاه، دانشگاه و پژوهشگاه بدون دیوار، دانشگاه و جامعه، دانشگاه و صنعت حسن نیت خود را برای ورود به عرصه مسائل جامعه و کشور نشان داده اند و اقدامات قابل توجهی نیز در این زمینه اجرا شده است.

جامعه با نگاه های تردیدآمیز در حوزه علوم انسانی روبرو است

عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی همچنین گفت: برای نمونه می توان به تجربه ورود دانشگاه و دانشگاهیان به عرصه سلامت جسمی و روانی و اجتماعی در فضای کرونایی اشاره نمود که در کنار فعالیت مسوولان امیدآفرین و آگاهی بخش بوده است.

پارساپور اضافه کرد: پیش از آن در سال گذشته ورود دانشگاهیان به مسائل زیست محیطی همچون بحران کم آبی و سیلاب را شاهد بودیم اما به نظر می رسد هنوز زمینه های لازم و کافی برای بهره برداری از این ظرفیت بزرگ فراهم نیست و موانع عینی و ذهنی همچنان وجود دارد. هنوز نسبت به دستاوردهای علوم انسانی با نگاه های تردیدآمیز روبرو هستیم.

وی تاکید نمود: پل زدن ذهنی و عینی میان سنت ها و دستاوردهای دانش امروز و یافتن زبان مشترک میان اهالی این دو حوزه معرفتی بسیار زمان بر شده است و در این میان البته جامعه در فضای مبهم راه خود را می رود و مسائل خود را دارد و ما تنها زمان و فرصت را از دست می دهیم.